„Kto się boi śmiechu”.
„ Z czego się śmiejecie? Z samych siebie się śmiejecie…” - tak kończy się „Rewizor” Mikołaja Gogola. To uświadamia nam podstawową prawdę: lubimy się śmiać, ale najbardziej… z innych. Choć niektórzy śmiechu unikają jak ognia.
Psychologia wyróżnia trzy typy postaw związanych z wyrażaniem emocji poprzez śmiech: gelotofobia, gelotofilia, katagelastyka.
Gelotofobika charakteryzuje brak spontaniczności i otwartości na nowe doświadczenia, niechętnie nawiązuje i utrzymuje kontakty z ludźmi. Myśli głównie kategoriami „ muszę ” bądź „ powinienem ”, skrupulatnie wywiązuje się z powierzonych zadań, rygorystycznie trzyma się ustalonych zasad.
Zupełnym przeciwieństwem gelotofobika jest gelotofilik. On uwielbia się śmiać, także
z siebie. Cechuje go wysoka i stabilna samoocena. Jest przekonany, że umie rozbawić otoczenie. Nie odczuwa wstydu ani skrepowania w sytuacjach społecznych. Ma duże poczucie humoru.
Relacjom z pewnością nie sprzyja trzecia postawa – katagelastyka. On czerpie radość
z bezlitosnego „naigrywania się” z innych ludzi. Wprawdzie ma duże poczucie humoru, ale rozbawiony jest głównie on sam. Inni odbierają ten komizm jako napastliwy i pozbawiony taktu. Jego złośliwe żarty przekraczają granice dobrego smaku. Katagelastycy lubią żartować i krytykować wszystkich, z wyjątkiem siebie.
Co mówi twój humor?
Czy jesteś gelotofobikiem, gelotofilikiem, czy może katagelastykiem?(…)
Poniżej zamieszczamy psychozabawę. Zakreśl stwierdzenia, z którymi się zgadzasz, które pasują do Twoich odczuć.
1.Kiedy obcy śmieją się w mojej obecności, często odnoszę ich zachowanie do siebie.
2.Nie ma dla mnie różnicy, czy ludzie śmieją się ze mnie , czy ze mną.
3.Mam czyste sumienie, gdy śmieję się z potknięć (np. przejęzyczeń) innych.
4.Uważam, że niechcący wywołuję u innych wrażenie śmieszności.
5.Moi przyjaciele postrzegają mnie jako osobę pozbawioną zahamowań przed opowiadaniem zawstydzających sytuacji, które mi się przytrafiły.
6.Moje dowcipy lub zabawne uwagi o innych często budzą niesmak.
7.Kiedy inni żartują sobie ze mnie, czuję wewnętrzny paraliż.
8.Sprawia mi przyjemność, gdy inni ludzie śmieją się ze mnie.
9.Niektórzy ludzie prowokują do tego, by mieć z nich ubaw.
Odpowiedzi 1, 4 i 7 wskazują na tendencje gelotofobiczne; 2, 5 i 8 – na skłonności gelotofiliczne, a 3, 6 i 9 na przejawy ketagelastycyzmu. Oczywiście to tylko przykładowe pytania, diagnoza skłonności wymaga wypełnienia całego kwestionariusza.
Opracowano na podstawie artykułu Anny Radomskiej. Zainteresowanych tym artykułem, a także innymi z dziedziny psychologii, zapraszamy do lektury „Charakterów”.
W związku ze zbliżającymi się dużymi krokami wakacjami życzymy Wam, by uśmiech i radość Was nie opuszczały.
